Inleiding. Het onderzoek naar de diverse vormen van samenwerking tussen organisaties, bijvoorbeeld joint ventures en strategische allianties, speelt zich doorgaans af op het analyseniveau van de organisaties zelf. Aan samenwerkingsverbanden tussen organisaties op een functioneel managementgebied, bijvoorbeeld produktie, Research & Development (R&D) en marketing, wordt in de literatuur minder aandacht besteed. Terwijl produktie en met name R&D voor veel ondernemingen in de jaren negentig tot de belangrijkste functionele managementgebieden zullen gaan behoren (Porter, 1990). Levenscycli van diverse produkten zullen verkorten door versnelde technologische ontwikkeling, zich snel wijzigende consumentenvoorkeuren en hogere kwaliteitseisen. Hierdoor zullen veel ondernemingen gedwongen zijn tot het opvoeren van hun R&D inspanning, zelf of in samenwerking met anderen, en flexibilisering van de organisatiestructuur....