Veiligheid is sinds lang een verantwoordelijkheid van gemeenten. Maar het was tot vrij recent vooral de politie die zich met (sociale) veiligheid bezighield. Lokaal veiligheidsbeleid – als een expliciete verantwoordelijkheid van de gemeente, samen met vele andere partners – is een relatief recent verschijnsel. In dit artikel wordt de ontwikkeling van het lokale veiligheidsbeleid in Nederland en België, op hoofdlijnen, vergeleken. Bijzondere aandacht gaat uit naar de rol en positie van de gemeente. Wat opvalt is hoezeer de ontwikkelingen in beide landen op elkaar lijken. Zowel in België als in Nederland blijkt de nationale overheid een belangrijke, katalyserende rol te spelen bij het op gang brengen van herkenbaar lokaal veiligheidsbeleid. En in beide landen kost het veel moeite een eind te maken aan de oneigenlijke rol die de politie lange tijd gespeeld heeft; uitvoerend en beleidsmatig. In deze nieuwe bestuurlijke werkelijkheid ziet de gemeente zich voor nieuwe uitdagingen gesteld.