De partner van de psychiatrisch opgenomen patiënt : een empirisch onderzoek naar attitudes

Binnen de psychiatrie vinden grote veranderingen plaats die nog niet tot een rustpunt zijn gekomen. Globaal gesteld komen Zeer langdurige opnames in een bosrijke omgeving, ver van huis steeds minder voor. Men is nu veel sterker geneigd opnames te voorkomen, eventueel met behulp van een korte krisisinterventie. Opnames, die toch plaatsvinden, worden zo sterk mogelijk bekort en de breuk met het eigen milieu probeert men zo beperkt mogelijk te houden. Kreisman en Joy (19[4) stellen: 11 ••• the old pattern of chronic hospitalization - in which the long hospitalized patient each year becomes further removed from the concern of his family- is virtually a thing of the past.". De verandering is ruwweg begonnen na de tweede wereldoorlog en zou geïnstigeerd zijn door een nieuwe stroming, door nieuwe aksenten binnen de psychiatrie. Er kwam meer aandacht voor de sociale omgeving van de patiënt. De nieuwe stroming kreeg verschillende namen: sociale psychiatrie, community psychiatry, coromunity mental health (Beisser, 1974). Er worden verschillende argumenten aangevoerd voor een zorgvuldige afweging van de noodzaak van een psychiatrische opname. In de eerste plaats is duidelijker geworden welke negatieve gevolgen een psychiatrische opname kan hebben. De kans dat de breuk met het eigen milieu vergroot wordt en een gewenning aan de kliniek (hospitalisatie) optreedt, is veel beschreven. In deze overwegingen speelt tevens stigmatisering een rol. In de tweede plaats leeft er de overtuiging, dat de problemen niet voldoende opgelost kunnen worden als alleen de aangemelde patiënt behandeld wordt. Een opname ligt niet meer zo voor de hand als men vindt dat de partner, het gezin, of nog ruimer het netwerk, intensief bij de behandeling betrokken moet worden. Een derde argument, verbonden met de vorige twee, kwam vooral in de Verenigde Staten naar voren. Daar heerste een grote ontevredenheid over de toestanden in de grote psychiatrische inrichtingen (State mental hospitals). Ze werden beschreven als verouderde opbergplaatsen met een nadelige invloed op de geestelijke gezondheid van de patiënten (Braun et al., 1981). In de Verenigde Staten ontstond een sterke beweging om de grote inrichtingen op te heffen en de patiënten in eigen omgeving te behandelen.