Het Hooggerechtshof van Nederlands-Indië 1819 - 1848

Samenvatting

Van 1819 tot 1942 heeft in het vroegere Nederlandse koloniale rijk in de Indische archipel het Hooggerechtshof van Nederlands-Indië gefunctioneerd. Dit hof had zijn wettelijke grondslag in het Reglement op het beleid van de Regering van Nederlands-Indië, de basisregeling voor het bestuur. Het was als opperste rechtscollege belast met toezicht op de rechtspraak van de lagere rechtbanken en met eigen rechtspraak in eerste aanleg en in hoger beroep in burgerlijke zaken en strafzaken. Tot nog toe was dit hof, dat in Nederland vrijwel niet meer bekend is, niet als rechterlijke instelling rechtshistorisch onderzocht. Dit onderzoek wilde in deze leemte voorzien voor de periode van 1819, het jaar van oprichting, tot 1848, het jaar van de invoering van de eerste gecodificeerde wetgeving in Nederlands-Indië. In het inleidende hoofdstuk wordt als doel van het onderzoek omschreven: het opbouwen voor de genoemde periode van een rechtshistorisch beeld of ‘portret’ van de taken en bevoegdheden, de samenstelling en de werkwijze van het hooggerechtshof, van de regelingen waaraan het onderworpen was, en van het recht dat het toepaste, waarbij ook de directe voorgeschiedenis onderzocht moest worden.