Overstromingen in de lage landen

Zowel Vlaanderen als Nederland heeft de afgelopen jaren problemen gehad met overstromingen en wateroverlast, weliswaar in verschillende mate. De aanpak van overstromingen en wateroverlast is in beide regio’s vooral een natuurwetenschappelijke aangelegenheid en dus vooral het terrein van oa. civiele ingenieurs, waterbouwkundige experten en modellenbouwers. De beleidsfilosofie om waterkwantiteitproblemen aan te pakken is om meer ruimte vrij te maken voor de rivier. Dit vraagt om een ruimtelijke herinrichting. Deze beleidsaanpak stuit momenteel op een aantal grenzen: er blijkt niet voldoende ruimte en geld aanwezig te zijn om dit beleid te realiseren en matigende maatregelen zoals de watertoets, aangepast landgebruik en regenwaterputten worden niet naar behoren uitgevoerd. Klaarblijkelijk worstelt men, met name in Vlaanderen, met de vraag ‘hoe verder’. Een parlementaire commissie is op zoek gegaan naar een antwoord. In dit special issue duiden een aantal sociologische en bestuurskundige onderzoekers uit Vlaanderen en Nederland de huidige problematiek van overstromingsbeleid vanuit het maatschappelijk perspectief. De belemmeringen waar men tegen aan loopt zijn niet alleen van technische aard, doch houden onder meer verband met gebrek aan draagvlak, inertie in handelen, waardenconflicten, risicopercepties enz… kortom, aspecten van menselijke aard. Vanuit de wetenschap wordt opgemerkt dat deze aspecten vaak nog te weinig in rekening gebracht worden, en dat een geïntegreerde aanpak, die rekening houdt met de water aspecten, de ruimtelijke aspecten, én ook de menselijke aspecten, niet steeds wordt gehanteerd. Het doel van het special issue is om in een min of meer samenhangend verhaal van vijf artikelen (met zowel Vlaamse als Nederlandse cases) het bewustzijn te vergroten en kennis rondom deze maatschappelijke aspecten te verspreiden, alsook handvaten te bieden in de huidige beleidspraktijk om het veiligheidsniveau via deze maatschappelijke aspecten alsnog te vergroten.