Herziening van sociale zekerheid: het perspectief van flexwerkers en zelfstandigen

De idee dat individualisering de sociale solidariteit ondermijnt, is wijd verbreid.Niet alleen in het maatschappelijke discours is het bijna een gemeenplaats, ook inde sociologie vindt de stelling brede steun. Voorbeelden hiervan zijn er legio.Robert Putnam (2000) ziet gemeenschapsbesef verminderen ten gevolge van hetverzwakken van het sociale vlechtwerk in zijn inmiddels befaamde Bowling Alone.Zygmunt Baumans notie van Liquid Modernity geeft aan dat sociale institutiesniet langer richtinggevend zijn voor individuele levens, waardoor het individumeer en meer zelf vorm moet geven aan zijn leven, een leven dat fragmenteert enwaarin loyaliteiten en bindingen verzwakken (Bauman, 2001). Ook in de sfeervan de arbeid worden vergelijkbare ideeën verkondigd. Richard Sennett stelt inThe Corrosion of Character (1998) dat de moderne flexibele arbeidsmarkt waarinarbeidsrelaties vluchtig en arbeidsloopbanen zeer divers zijn geworden, de socialebanden en het klassenbesef dat hij een generatie eerder in zijn The Hidden Injuriesof Class (1972) nog tegenkwam, volledig heeft doen verdwijnen. Het gevolg vandergelijke individualiseringsprocessen is volgens velen een vergelijkbare individu‐alisering van de sociale solidariteit, leidend tot afnemende steun voor de moderneverzorgingsstaat (Giddens, 1994; Inglehart, 1997).