Het kabinet Rutte II heeft in 2016 voorgesteld om het gemeentelijke belastinggebied uit te breiden. Via een inkrimping van het Gemeentefonds werd beoogd € 4 miljard vrij te spelen en daarmee de loon- en inkomstenbelasting (LB/IB) te verlagen. Ter compensatie van de lagere uitkering uit het Gemeentefonds zouden gemeenten de mogelijkheid krijgen om twee nieuwe heffingen in te voeren: een ingezetenenheffing en de onroerende zaakbelasting voor het gebruik van woningen. Tegelijkertijd werd voorgesteld om een aantal in opbrengst kleinere belastingen af te schaffen omdat deze ondoelmatig zouden zijn namelijk de hondenbelasting, de baatbelasting, de forensenbelasting, de roerende woon- en bedrijfsruimtenbelasting (RWBB) en de reclamebelasting. Tot afschaffing van de precariobelasting op nutsnetwerken is vooruitlopend hierop al besloten. Hoewel deze plannen in het regeerakkoord van het kabinet Rutte III niet meer terugkomen, moet worden afgewacht of de plannen van het nieuwe kabinet in de voorgestelde vorm gerealiseerd kunnen worden en of de uitbreiding van het gemeentelijke belastinggebied definitief van de baan is. In deze beschouwing is onderzocht wat het effect van de plannen op de doelmatigheid van de belastingheffing is. Enerzijds is onderzocht wat de perceptiekosten zullen zijn van de nieuw in te voeren heffingen (OZBG op woningen en ingezetenenheffing), anderzijds is onderzocht welke perceptiekosten gemoeid zijn met de af te schaffen kleinere belastingen en de voorgestelde verlaging van de loon- en inkomstenbelasting. Algehele conclusie in de beschouwing is, dat een eventuele belastingschuif van loon- en inkomstenbelasting naar de gemeentelijke belastingen een negatief effect heeft op de doelmatigheid van de belastinguitvoering in Nederland. De perceptiekosten van de loon- en inkomstenbelasting stijgen en ook de uitvoeringskosten van de gemeentelijke belastingen stijgen, terwijl in de huidige situatie de perceptiekosten van zowel de gemeentelijke belastingen (2,3%) als de loon- en inkomstenbelasting (2,2%) laag zijn en in dezelfde lijn liggen. Vanuit de doelmatigheid van de belastingheffing bekeken bestaan er wat ons betreft dan ook geen valide argumenten om deze aanpassingen voor te stellen.

hdl.handle.net/1765/110707
Belastingblad. Tijdschrift voor Provinciale, Gemeentelijke en Waterschapsbelastingen
Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden

Monsma, J., Monsma, A., & Boeke, J. (2017). Uitbreiding gemeentelijke belastingen: goed voor de doelmatigheid?. Belastingblad. Tijdschrift voor Provinciale, Gemeentelijke en Waterschapsbelastingen, 2017(23). Retrieved from http://hdl.handle.net/1765/110707