Beschrijving, exploratie en vergelijking van meerdimensionale keuzemodellen aan de hand van de politieke partijkeuze in Nederland

Met name gedurende de laatste vijftien jaar zijn er belangrijke vorderingen gemaakt bij de ontwikkeling van modellen voor de situatie dat een individu moet kiezen uit meerdimensionale alternatieven. Tal van voorbeelden van dergelijke keuzesituaties kunnen worden genoemd: keuze uit verschillende omroepen, merkkeuze bij produktaankopen, winkelkeuze, keuze van de studierichting, keuze van een politieke partij, etc. In dit artikel wordt nagegaan welke bijdrage meerdimensionale modellen kunnen leveren bij de analyse van het keuzegedrag in dergelijke situaties. In de terminologie van de meerdimensionale keuzemodellen gaat het dan om: a) perceptie: hoe worden de keuze-alternatieven "gezien" door het individu dat de keuze moet maken? Welke zijn de belangrijkste dimensies waarop de alternatieven worden beoordeeld? en b) preferentie: gegeven de posities van de verschillende alternatieven op de perceptuele dimensies, hoe worden deze eigenschappen door een individu tegen elkaar afgewogen bij het bepalen'van voorkeuren?