Benchmarking van beleid

Prestatievergelijking, ook wel benchmarking genoemd, is al jaren bezig met een opmars binnen overheden en diverse beleidsdisciplines. Ook in de media duiken regelmatig lijstjes op waarin landen met elkaar worden vergeleken, van de landen met de meest concurrerende economieën ter wereld (Global Competitiveness Index van het World Economic Forum) tot de ranglijstjes met prestaties van leerlingen per land (PISA onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling –OESO). Maar zijn dit soort lijstjes hetzelfde als benchmarking? Wat is benchmarking eigenlijk ? Wat kun je ermee? Kort gezegd gaat het bij benchmarking over vergelijking. En wel vergelijken met als doel om te leren: hoe sta ik ervoor in vergelijking met anderen en wat kan ik doen om mezelf te verbeteren door goed te kijken naar wat anderen beter doen dan ik? Dit lerende element maakt benchmarking ook geschikt als onderdeel van het beleidsproces. Benchmarking stelt beleidsmakers en beleidsuitvoerders in staat om (de uitvoering van) beleid te verbeteren. Voor het onderzoek naar doelmatigheid is benchmarking zelfs onontbeerlijk. In dit hoofdstuk zullen we het begrip benchmark nader verkennen, en het vooral bekijken toegepast op de publieke sector. Eerst (paragraaf 14.2) gaan we in op wat benchmarking is en welke modellen hiervoor bestaan. Vervolgens (paragraaf 14.3) bespreken we de vraag waarom benchmarking zo belangrijk kon worden in de publieke sector. Daarna gaan we in op de belangrijkste aandachtspunten en valkuilen (paragraaf 14.4) voor benchmarking in de publieke sector. Tot slot gaan we in op de ontwikkeling van benchmarking bij de Nederlandse overheid (paragraaf 14.5) en op het internationaal gebruik van benchmarks (paragraaf 14.6).