Dit rapport is het verslag van een verkennende studie naar attitudes met betrekking tot orgaandonatie, en de morele implicaties hiervan. Psychologisch en ethisch onderzoek vullen elkaar in dit rapport aan. Er wordt aandacht geschonken aan twee ontwikkelingen op het gebied van orgaanverwerving: de toename van orgaandonaties bij leven, met name bij donatie van nieren en de verminderde interesse in de ontwikkeling van xenotransplantatie. Het psychologische deel van het rapport valt uiteen in literatuurstudie en eigen empirisch onderzoek. In dit deel wordt zowel de attitude van patiënten als de psychosociale belasting beschreven voor xenotransplantatie en voor nierdonatie bij leven. Patiënten zien nierdonatie bij leven in het algemeen als een wenselijk alternatief voor de wachtlijstsituatie, terwijl men in dit opzicht een stuk terughoudender is ten aanzien van xenotransplantatie. Om te bepalen welke rol van overheid, zorgverleners en onderzoekers gepast is, is het van belang te begrijpen hoe persoonlijke overtuigingen worden gevormd en kunnen veranderen. In het ethische, tweede deel van het rapport wordt dan ook meer aandacht besteed aan de verschillende motivaties voor orgaandonatie. Bij postmortale donatie worden vooral waarden als vrijwilligheid, anonimiteit en altruïsme genoemd. Bij familiedonatie doen begrippen als vanzelfsprekende solidariteit, morele plicht en lotsverbondenheid hun intrede, maar ook begrippen als eigenbelang, afhankelijkheid en wederkerigheid. Onderzocht wordt hoe de verschillende donatievormen zich tot elkaar verhouden, teneinde te bepalen op welke motivaties voor orgaandonatie we als maatschappij een beroep willen doen. Op dit punt wordt expliciet ingegaan op de rol van de overheid. Tevens is er een meer losstaand hoofdstuk gewijd aan commerciële orgaandonatie.

, , , , , , , , ,
ZonMW en het Erasmus MC
hdl.handle.net/1765/1431
Medical Psychology and Psychotherapy: Reports
Erasmus MC: University Medical Center Rotterdam

Visak, T., Kranenburg, L., Hilhorst, M., van Busschbach, J., Zuidema, W., Weimar, W., … Passchier, J. (2004). Mens (dood of levend) of dier? Attitudes over en morele implicaties van orgaanverwerving (No. Report;2003.01). Medical Psychology and Psychotherapy: Reports. Retrieved from http://hdl.handle.net/1765/1431