Waarom kon binnen de cultuur waarin een succesrijke natuurwetenschap werd ontwikkeld, een geslaagde menswetenschap nimmer van de grond komen? In dit boek wordt de stelling verdedigd dat het de dynamiek van de christelijke cultuur is die het ontstaan van de natuurwetenschap heeft mogelijk gemaakt, terwijl zij het ontstaan van de menswetenschap heeft belemmerd. Het probleem van de menswetenschap is dat veel van haar centrale concepten worden beheerst door religieuze noties, die in de loop van de tijd hun herkenbaar religieuze gedaante hebben verloren in precies die mate waarin ze als 'feiten' over 'de' mens een plaats innamen in de achtergrondkennis van een cultuur. Deze cultuur vindt het - om redenen die eveneens een religieuze oorsprong hebben - evident dat haar vanzelfsprekendheden universele geldigheid bezitten. Het is met die aanspraak op universele geldigheid dat christelijke vanzelfsprekendheden met betrekking tot de mens niet slechts onderdeel zijn gaan uitmaken van de westerse folk psychology; zij zijn eveneens tot de basisvooronderstellingen gaan behoren van wat wij 'menswetenschap' noemen. Daardoor drukken veel van de eigenschappen die in de menswetenschappen als 'algemeen menselijk' worden gepresenteerd, slechts de folk psychology uit van een specifieke cultuur. Een wetenschap van de mens kan niet succesvol zijn zolang zij een 'feiten­armoedige' mono-culturele onderneming blijft, omdat een dergelijke onderneming een onvoldoende empirische basis levert voor het formuleren van toetsbare theorieën over de mens. Een wetenschap van de mens dient te beschikken over een verzameling beschrijvingen van het Zelf en de Ander uit verschillende cultuurtypen. Pas wanneer aan deze voorwaarde is voldaan, kunnen vruchtbare theorieën worden ontwikkeld over de mens, het wezen dat zo veel verschillende beschrijvingen toelaat.

, , ,
J. de Mul (Jos)
Erasmus University Rotterdam , Uitgeverij Klement, Kampen
hdl.handle.net/1765/18528
Erasmus School of Philosophy

van den Bouwhuijsen, H. (2010, March 18). In de Schaduw van God: Waarom binnen de christelijke cultuur natuurwetenschap wel en menswetenschap niet tot ontwikkeling kon komen. Retrieved from http://hdl.handle.net/1765/18528