Spinoza en de mercator sapiens

Op het eerste gezicht lijkt er weinig aanleiding te bestaan om Spinoza in verband te brengen met modern management. Wijst alleen wat wij van zijn leven weten niet eerder op een teruggetrokken, zelfs eenzaam bestaan van afzondering en contemplatie? En wat zou die berucht abstracte, theoretische filosofie van Spinoza moderne, praktische mensen nu nog te zeggen kunnen hebben? Hier zal worden betoogd dat Spinoza een scherp oog had voor de praktijk van alledag en de eisen die het leven in een republiek van kooplui stelde. Bovendien ontvouwt zijn Ethica een visie op menselijk handelen waarmee ook de moderne manager zijn voordeel kan doen: elke managementtheorie veronderstelt nu eenmaal een visie op de aard van menselijk gedrag en over de verhouding tussen mensen en hun omgeving. Spinoza’s filosofie is bij uitstek een theorie omtrent de relatie tussen mensen en hun omgeving en over de drijfveren van menselijk gedrag.