Een zekerheidsrecht functioneert in het recht ongeveer op dezelfde manier als de grijper van een kraan in de haven. Zoals de machinist van een kraan de grijper kan openen of sluiten, zo heeft de zekerheidshouder de bevoegdheid om de zaken onder zich te houden totdat de verschuldigde vordering is betaald, dan wel om de zaken af te geven aan de schuldenaar of een derde. Door de uitoefening van zijn zekerheidsrecht houdt de schuldeiser dus grip op de lading. Dit aspect van het zekerheidsrecht is van groot belang voor logistieke dienstverleners en banken. De door hen verrichte handelingen, zoals kredietverlening, fysieke distributie, expeditie, vervoer, bewaarneming, laden, lossen, opdracht en lastgeving, brengen kosten met zich mee die in beginsel verhaalbaar zijn op de contractuele wederpartij, de schuldenaar. In veel gevallen wordt het verschuldigde loon echter pas betaald na het verrichten van de handeling ten behoeve van de zaken. Daardoor loopt de schuldeiser steeds het risico dat de schuldenaar, om wat voor reden dan ook, verzuimt zijn verbintenis uit de overeenkomst, namelijk de verplichting tot het betalen van het loon, na te komen. Hier komt het belang van het zekerheidsrecht naar voren: door middel van een zekerheidsrecht kan de schuldeiser het risico van wanbetaling door de schuldenaar beperken. De schuldeiser behoeft de zaken niet af te geven zolang het loon niet is betaald en hij kan zich zelfs onder bepaalde omstandigheden op de zaken verhalen. Uiteraard zal niet in alle gevallen waar sprake is van een betalingsverzuim een zekerheidsrecht worden ingeroepen. Vaak volstaat een commerciële oplossing, zoals het bieden van uitstel van betaling. Het zekerheidsrecht komt pas in beeld wanneer een commerciële oplossing geen resultaat (meer) geeft. Dat is het geval wanneer de schuldenaar failliet is gegaan of op andere wijze ervan blijk geeft niet aan zijn betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. In deze gevallen waarin een commerciële oplossing niet meer baat, vervullen zekerheidsrechten een onmisbare rol. Dit boek handelt over twee zekerheidsrechten, het pandrecht en het retentierecht, en hun rol in het internationaal handelsverkeer.

, , ,
K.F. Haak (Krijn)
Erasmus University Rotterdam , Uitgeverij Paris, Zutphen
hdl.handle.net/1765/26451
Erasmus School of Law

Logmans, H. (2011, October 7). Zekerheid op Lading: Pandrecht en retentierecht op roerende zaken en cognossement in
het handelsverkeer. Retrieved from http://hdl.handle.net/1765/26451