Intro: Achterkamertjes zijn net zo belangrijk als voorkamertjes: we hebben meer van beide nodig. Aan de hand van beleidsontwikkelingen rond mobiliteit en energie heeft er sinds medio jaren negentig een sociaal leerproces plaatsgevonden waardoor de kloof tussen het publieke en private domein beter is overbrugd. Beleidsmakers hebben geleerd om beter samen te werken aan duurzame ontwikkeling. Een cruciale rol was er voor een speciaal soort informele netwerken, de adaptieve netwerken. Adaptieve netwerken zorgen voor de verbindingen die nodig zijn voor het vergroten van het bestuurlijk vermogen in deze maatschappelijke systemen. Ze zijn vertakt tot in kabinet en parlement. Een maatschappelijk systeem kan zich daardoor beter aanpassen aan veranderende omstandigheden zoals klimaatverandering. Adaptieve netwerken vergroten zowel het aantal verborgen interacties als het aantal transparante interacties; er is dus geen sprake van ‘achterkamertjespolitiek’. De kern is dat we voor elkaar herkenbaar moeten maken welke processtap een stap in de goede richting is, hoe vaag ook...