Bilio-enterale anastomosen hebben in de galwegchirurgie een vaste plaats verworven. Zij worden meestal aangelegd bij to tale of gedeeltelijke afsluiting van de extrahepatische galwegen. De chirurg heeft de keuze uit verbindingen tussen galblaas, ductus choledochus of ductus hepaticus enerzijds en maag, duodenum of jejunum anderzijds. Het meest frequent wordt gebruik gemaakt van de side-to-side choledochoduodenostomie. Deze anastomose stelt het sphinctermechanisme van de papil van Vater buiten werking en schept een open verbinding tussen darm en galwegen. Reflux van darminhoud naar de galwegen wordt daardoor mogelijk, terwijl bovendien een min of meer "blind" distaal dee! van de ductus choledochus wordt gecreeerd. De vraag dringt zich op in hoeverre zulk een ingreep bet risico heeft van complicaties, zoals infecties van lever, galwegen of pancreas, schrompeling van de anastomose, recidief steenvorming of nog andere. In dit proefschrift zal in het bijzonder het risico van cholangitis na side-to-side anastomosering worden bezien. Getracht zal worden de oorzaak aan te geven van deze complicatie. Dit wordt enerzijds gedaan met behulp van gegevens uit de literatuur en anderzijds door het vermelden van de resultaten van een onderzoek van patienten. In het literatuurgedeelte (Deel A) worden achtereenvolgens de indicaties tot galwegen ontlastende ingrepen, de operatietechniek en de com plica ties van de choledochoduodenostomie behandeld. Het patientenonderzoek (Deel B) bestaat uit verzamelde gegevens van 86 patienten, bij wie in de periode van 1946 t/m 1972 in het Zuiderziekenhuis te Rotterdam een choledochoduodenostomie was aangelegd. Het retrospectieve dee! van dit onderzoek geeft de resultaten weer van indicatiestelling tot de operatie, bevindingen bij opera tie, morbiditeit en mortaliteit. Het prospectieve onderzoek is specifiek gericht op het voorkomen van cholangitis bij 22 patienten waarbij een choledochoduodenostomie was aangelegd. Dit wordt gedaan met behulp van gegevens verkregen door anamnestisch, laboratorium-, rontgenologisch en bacteriologisch onderzoek en door middel van de adem test.