Naar aanleiding van een ervaring tijdens een spreekuur in de huisartspraktijk ontwikkelde zich het idee voor een onderzoek naar de mogelijkheden van screening op colon- en rectumcarcinoom (hoofdstuk 1). Er waren diverse argumenten om een dergelijk onderzoek te starten, zoals de omvang van het probleem bij darmkanker en de algemene opvatting dat ook bij colorectale tumoren vroegtijdige diagnostiek de prognose verbetert (hoofdstuk 2) en daarnaast de ontwikkeling van een volgens de literatuur veelbelovende screeningstest op occult faecaal bloedverlies. Deze Hemoccult test berust, evenals de tot de dusver gebruikelijke benzidine- en ö-tolidinereactie, op de peroxydase activiteit van hemoglobine, onder invloed waarvan in dit geval guajac hars door waterstofperoxyde wordt geoxydeerd tot een blauw gekleurde verbinding. Bij de Hemoccult test is het reagens echter geïmpregneerd in electroforesepapier, waardoor de gevoeligheid kan worden gestandaardiseerd. Het geïmpregneerde electroforesepapier is gevat in een kartonnen mapje met twee vensters, waarin ontlastingmonsters kunnen worden uitgestreken. De test, bestaande uit drie van dergelijke mapjes (in totaal zes monsters),kan per post worden geretourneerd, waarna de mapjes aan de achterzijde worden geopend. Het uitvoeren van de test bestaat uit het aanbrengen van twee druppels waterstofperoxydeoplossing; blauwkleuring binnen 30 seconden wijst op bloedsporen. De beschrijving van de Hemoccult test en de bespreking van diverse onderzoeken naar de eigenschappen van deze testmethode vindt men in hoofdstuk 3. Sinds de eerste publicatie over de Hemoccult test door Greegor(1967) is op vele manieren screening op colon- en rectumcarcinoom uitgevoerd. In hoofdstuk 4 is aangegeven dat de verschillende onderzoekingen onderling nauwelijks vergelijkbaar zijn wegens vele variaties in doelgroepen, al of niet voorgeschreven dieet en follow up. Wat betreft het dieet dat ter voorbereiding op het nemen van ontlastingsmonsters zou moeten worden voorgeschreven, zijn de meeste auteurs het eens over het aanbevelen van residurijk voedsel; door de versnelde darmpassage zouden ook kleinecolorectale laesies kunnen worden geprikk.el~ waardoor eerder bloeding zou optreden. In hoeverre het eten van vlees een storende invloed op het testresultaat heeft, wordt uit de literatuur onvoldoende duidelijk. Vanuit een huisartspraktijk werd een bevolkingsonderzoek naar colon- en rectumcarcinoom opgezet, waarbij in de loop van het jaar 1979 aan alle inwoners van Zoetenneer van 40 jaar en ouder per post het testmateriaal werd toegezonden. Het aanschrijven geschiedde in alfabetische volgorde aan de hand van een alfabetisch inwonersregister, waardoor selectie bij aanschrijving werd voorkomen. Ter bestudering van het effect van het eten van vlees op het testresultaat werd het eerste halfjaar een vleesloos slakkenrijk dieet voorgeschreven en het tweede halfjaar een slakkenrijk dieet zonder vlees beperking. Bij een positieve Hemoccult test werd de betrokkene uitgenodigd op het spreekuur voor anamnese en lichamelijk onderzoek en vervolgens werd specialistisch onderzoek afgesproken in de vorm van colon inloopfoto en rectoscopie. Tenslotte werd bloed afgenomen voor onderzoek van het bloedbeeld en het serumijzer. In 1980 werd de popuiatie opnieuw aangeschreven voor een tweede screeningsronde. Om later te noemen redenen werd in detwe_ede rondehet dieet zonder vlees voorgeschreven. Hoofdstuk 4 is gewijd aan de beschrijving van de totale opzet van het Zoetermeerse bevolkingsonderzoek.

, , , ,
H.A. Valkenburg (Hans)
Erasmus University Rotterdam
hdl.handle.net/1765/32085
Erasmus MC: University Medical Center Rotterdam

de Wolf, A. N. (1982, April 7). Een bevolkingsonderzoek naar colon- en rectumcarcinoom met behulp van de Hemoccult test. Retrieved from http://hdl.handle.net/1765/32085