Systeemtoezicht in de procesindustrie. Een symposiumverslag.

Inleiding. In de afgelopen jaren is de overheid hard bezig geweest om het toezicht op ondernemingen te moderniseren. Naast het traditionele verticale toezicht van de overheid op ondernemingen hebben zich dan ook steeds meer nieuwe en alternatieve vormen van toezicht ontwikkeld. Eén van de vormen van toezicht die hierbij groeiende populariteit geniet is systeemtoezicht. Bij systeemtoezicht treedt de toezichthouder terug en concentreert zich hoofdzakelijk op het toezicht op procedures, processen en managementsystemen van ondernemingen zelf die bedoeld zijn om de naleving van wettelijke regels te waarborgen. Kenmerkend voor systeemtoezicht is dat de toezichthouder in eerste instantie vertrouwt op de kwaliteit van het bedrijfsinterne toezicht. Wanneer dit te kort schiet of wanneer het vertrouwen wordt beschaamd, treedt de toezichthouder op. Dit zou efficiënter en effectiever zijn: toezichthouders kunnen het toezicht richten op die bedrijven die de naleving van regels zelf nog niet goed geregeld hebben en bedrijven ervaren door systeemtoezicht mogelijk een minder hoge toezichtslast omdat het toezicht aansluit bij systemen en methoden die bedrijven zelf al hebben. Inmiddels zijn verschillende provincies, waaronder de Provincie Noord- Brabant, gestart met het opzetten van pilotprojecten om systeemtoezicht in te voeren. Tegen deze achtergrond organiseerde het Erasmus Instituut Toezicht & Compliance (EITC) in samenwerking met de Provincie Noord-Brabant op 2 juni 2010 een symposium over systeemtoezicht in de procesindustrie. Onder leiding van dagvoorzitter mr. Edith van Bellen- Weijnen gingen sprekers uit de wetenschap en beroepspraktijk in op de kansen en risico’s van systeemtoezicht bij grote industriële bedrijven. Deze bundel bevat de bijdragen van de sprekers die op dit symposium een inleiding hebben verzorgd alsmede een afsluitende conclusie.