De wijkverpleegkundige als Zichtbare schakel in de wijk in Rotterdam

Abstract

Doel van de evaluatiestudie van Zichtbare Schakels Rotterdam was om i) inzicht te krijgen in de kosten en baten van de inzet van Zichtbare Schakels voor cliënten, ii) na te gaan in hoeverre cliënten, Zichtbare Schakels en andere professionals tevreden zijn over de zorg en ondersteuning door de Zichtbare Schakel, en iii) beschrijven in hoeverre de samenwerking met de Zichtbare Schakels volgens andere professionals bijdraagt aan de zorgverlening. Interessante bevinding uit de kosteneffectiviteit analyses is dat er een verschuiving in kosten lijkt plaats te vinden tussen de 3 en 6 maanden. De kosten van duurdere zorg (ziekenhuis, verpleeghuis en verzorgingshuis) lijken te dalen, terwijl de kosten van goedkopere, kortdurende zorg (huisarts, huishoudelijke hulp, persoonlijke verzorging) enigszins stijgen. Na zes maanden zijn de kosten significant afgenomen. Er is geen verandering in Quality Adjusted Life Years bij cliënten gevonden. Uit een eerdere kosten-baten analyse uitgevoerd door BMC management en advies (2012) werd ook een positief resultaat gevonden namelijk dat het Zichtbare Schakels programma resulteerde in een positieve netto contante waarde. Daarnaast wordt in beide studies een substitutie effect geconstateerd van duurdere tweedelijnszorg naar goedkopere eerstelijns zorg. Gezien de kleine onderzoekspopulatie, mate van spreiding en onzekerheid van resultaten is de validiteit van de bevindingen van de huidige studie beperkt. Meer onderzoek is nodig om harde conclusies te kunnen trekken. Na 3 en 6 maanden is bij de cliënten van de Zichtbare Schakels geen significante verbetering in kwaliteit van leven gevonden, maar er was ook geen sprake van een verdere verslechtering. Of de kwaliteit van leven verder achteruit zou zijn gegaan indien deze cliënten niet door de Zichtbare Schakels gezien zouden zijn is niet bekend. Het gaat hier echter wel om een hele kwetsbare groep mensen met een lage kwaliteit van leven. De gemiddelde kwaliteit van leven van deze Rotterdamse Zichtbare Schakel cliënten is significant lager dan de kwaliteit van leven van kwetsbare ouderen in Rotterdam, chronisch zieke patiënten en ouderen die onlangs een ziekenhuisopname hebben gehad. Dit onderstreept de kwetsbaarheid van deze cliënten en hoe belangrijk het is om deze doelgroep goed te bereiken.