2011
Etnische grenzen in de literatuur? De representatie en classificatie van etnische minderheidsauteurs in Nederland en Duitsland
Publication
Publication
Migrantenstudies , Volume 27 - Issue 1 p. 22- 42
Inleiding
Als gevolg van toegenomen immigratie is de bevolkingssamenstelling van
Nederland en Duitsland sterk gewijzigd in de periode 1975-2005. Deze verandering
heeft niet alleen zijn weerslag gehad op het politieke veld, zoals in de
(media)discussie over de multiculturele samenleving en hoe daarmee om te
gaan (Prins, 2004; Roggebrand & Vliegenthart, 2007; Thra¨ nhardt, 2002; Van
der Vaart, 2010). Ook de literaire velden van beiden landen zijn ‘multicultureler’
geworden. Zo zouden de Nederlandse uitgevers ‘de allochtoon ontdekt’
hebben (Kuitert, 1999: 355) en heeft het aan publieke belangstelling voor
migrantenschrijvers ‘geenszins ontbroken’ (Van der Poel, 2009: 14). Sommige
Nederlandse critici betitelden deze in hun ogen bovenmatige aandacht voor
allochtone schrijvers als een politiek correcte ‘hype’ (Anbeek, 1999). In Duitsland
spraken literatuurcritici van een ‘Turkish turn’ in de literatuur (Adelson,
2005). De eerste effecten op de inhoud van de nationale literatuurgeschiedenissen
zijn ook reeds zichtbaar. Zo benadrukt de begeleidende promotietekst
van de in 2006 verschenen literatuurgeschiedenis Altijd weer vogels die nesten
beginnen de insluiting van etnische minderheidsauteurs: ‘‘Van de Hollandse
huiskamer in De Avonden van Reve tot de vliegende tapijten in Paravion van
Bouazza: in deze nieuwe geschiedenis van de nieuwste literatuur leest u het
allemaal.’’ In Duitsland wordt het werk van Zehra C¸ irak, van Turkse afkomst,
in 2000 opgenomen in Der neue Conrady, een belangrijke poe¨ zie-anthologie.
Ten slotte ondersteunt het Duitse literatuurfonds in 2000 de Turks-Duitse
schrijver Feridun Zaimoglu, terwijl het Fonds voor de Letteren in datzelfde jaar
start met het voeren van een intercultureel literatuurbeleid. Het is echter de
vraag of deze mainstream aandacht structureel is of dat het hier gaat om de
spreekwoordelijke uitzondering op de regel. Omdat hiernaar weinig systematisch
onderzoek verricht is, luidt de centrale vraag van dit artikel: In welke
mate en op welke manier trekken instituties (kritiek, geschiedenis en beleid) in de
literaire velden van Nederland en Duitsland (1975-2009), etnische grenzen in hun
classificaties van etnische minderheidsauteurs en -juryleden?
Additional Metadata | |
---|---|
hdl.handle.net/1765/51603 | |
Migrantenstudies | |
Organisation | Arts & Culture Studies |
Berkers, P. (2011). Etnische grenzen in de literatuur? De representatie en classificatie van etnische minderheidsauteurs in Nederland en Duitsland. Migrantenstudies, 27(1), 22–42. Retrieved from http://hdl.handle.net/1765/51603 |