Doel: De effectiviteit onderzoeken van een integratief reactiverings- en rehabilitatie(IRR)-programma op de ernst van multipele neuropsychiatrische symptomen bij psychogeriatrische patiënten en op de belasting van hun mantelzorgers.
Opzet: Open RCT.
Methode: Van de 168 deelnemers ontvingen 81 het IRR-programma en 87 reguliere zorg. Inclusiecriteria waren: a) een dementie, een amnestische of een andere cognitieve stoornis (DSM-IV); b) score ≥ 3 op de ‘Neuropsychiatric Inventory’ (NPI); c) Mini-mental state examination-score ≥ 18 en ≤ 27; d) Barthel-index ≥ 5 en ≤ 19. Primaire uitkomstmaten waren het aantal en de ernst van multipele neuropsychiatrische symptomen, gemeten met de NPI. Van de mantelzorgers werden de belasting en competentie gemeten. Metingen vonden plaats bij inclusie (T1), aan het eind van de behandeling (T2) en 6 maanden daarna (T3). Cohen’s d (Cd) werd berekend voor gemiddelde verschillen en er werd ‘random regression modelling’ (RRM) toegepast.
Resultaten: Aan het eind van de behandeling (T2) waren de symptomen sterker afgenomen in de IRR-groep dan in de controlegroep, zowel in aantal (verschil in NPI-score: 1,31; Cd: -0,53) als in ernst (11,16; Cd: -0,53). De algemene belasting en emotionele belasting van de mantelzorgers waren statistisch significant lager en in de IRR-groep was hun competentie sterker toegenomen. 6 maanden na het einde van de behandeling (T3) was het effect op de patiënten nog wel meetbaar, maar na correctie niet langer statistisch gecorrigeerd significant; de effecten bij de mantelzorgers waren verder toegenomen. Dit werd bevestigd met RRM.
Conclusie: IRR was effectiever dan reguliere belevingsgerichte zorg in het verminderen van zowel multipele neuropsychiatrische symptomen als de belasting van mantelzorgers. De competentie van mantelzorgers in de IRR-groep nam significant sterker toe. Wij bevelen aan om integratieve psychotherapeutische behandelmethoden op te nemen in de reguliere verpleeghuiszorg.

hdl.handle.net/1765/86750
Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in American Journal of Geriatric Psychiatry (2011;19:507-20) met als titel ‘Integrative psychotherapeutic nursing home programme to reduce multiple psychiatric symptoms of psychogeriatric patients and caregiver burden: a randomized controlled trial’.

Erasmus University Rotterdam

Bakker, T., Duivenvoorden, H., van der Lee, J., Olde Rikkert, M., Beekman, A., & Ribbe, M. (2012). Integratief reactiverings- en rehabilitatieprogramma voor psychogeriatrische patiënten. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 156(15). Retrieved from http://hdl.handle.net/1765/86750