Onterechte ICD-schokken na botsing tegen paal

Casus
Een 60-jarige man kwam bij ons op de polikliniek nadat zijn inwendige cardioverter-defibrillator (ICD) in de maand ervoor 2 keer een onterechte schok had gegeven. Hij kreeg zijn ICD 6 jaar eerder na een reanimatie buiten het ziekenhuis in verband met kamerfibrilleren. Patiënt vertelde dat hij een maand eerder hard tegen een paal was gebotst. Bij het uitlezen van zijn ICD bleken er sindsdien 2 episoden van een onterechte ICD-schok door storing te zijn opgetreden. De impedantie van de pacemakergeleidingsdraad was groter dan 3000 ohm. Tevens was er geen kamerstimulatie bij maximale output. We konden stoorsignalen opwekken bij manipulatie van de ICDpocket. Op een thoraxröntgenfoto zagen wij geen duidelijke draadbreuk (figuur a). We diagnosticeerden echter wel een draadbreuk – van de proximale draad – met behulp van cinefluoroscopie, waarbij een film wordt gemaakt met röntgenstralen van hoge intensiteit (figuur b). Nadat we het ICD-systeem van patiënt volledig hadden verwijderd en 2 dagen later een nieuw ICD-systeem hadden geïmplanteerd, kon hij het ziekenhuis in goede conditie verlaten. In de hierop volgende maanden heeft patiënt geen ICD-schokken meer ondervonden. Een draadbreuk van de ICD ontstaat meestal vlak naast de intrede in de V. subclavia als gevolg van mechanische compressie tussen de clavicula en de eerste rib (zogenaamde ‘subclavian crush’ syndroom). Bij onze patiënt is de draadbreuk zeer waarschijnlijk veroorzaakt door direct trauma.